آزمایشگاه تخصصی پویش: آنچه باید در مورد بیماری ایدز بدانید
مقدمه
آیدز چیست؟: همه چیز درباره بیماری ایدز
بیماری ایدز یکی از بیماری‌های جدی و واگیردار است که به واسطه ویروس Human Immunodeficiency Virus یا به اختصار HIV ایجاد می‌شود. ویروس HIV وارد بدن شده و به سلول‌های مهمی به نام CD4 آسیب می‌زند که نقش حیاتی در سیستم ایمنی بدن انسان ایفا می‌کنند. این سلول‌ها به حفظ بدن در مقابل بیماری‌ها و میکروب‌ها کمک می‌کنند. اگر شخصی به ویروس HIV ابتلا کند و سیستم ایمنی‌اش تخریب شود، او به بیماری ایدز مبتلا می‌شود که در واقع نقص سیستم ایمنی اکتسابی است، به آن ایدز گفته می‌شود و در موارد شدید ممکن است با مرگ همراه باشد.
آنچه باید در مورد بیماری ایدز بدانید
چگونه ویروس HIV منتقل می‌شود؟
بیماری ایدز به وسیله مسیرهای مختلف قابل انتقال است:
روابط جنسی بدون محافظت
به عبارت دیگر، عدم استفاده از کاندوم در روابط جنسی با افراد ناشناس یا آزمون نشده می‌تواند منجر به انتقال ویروس شود. ویروس HIV می‌تواند خون، مایع منی، و ترشحات واژن فرد آلوده را آلوده کند.
زخم‌ها و شکستگی‌های پوستی
اگر یک فرد آلوده به HIV زخم یا شکستگی پوستی داشته باشد و این مایعات به تماس با پوست یا آلت تناسلی شما برسد، انتقال ویروس ممکن است.
سوزن‌های تزریقی مشترک
ویروس می‌تواند به سادگی از طریق تزریق مشترک سوزن‌های تزریقی منتقل شود. بنابراین، استفاده مشترک از سوزن‌های تزریقی بسیار خطرناک است.
انتقال خون و مشتقات خونی
از آنجایی که تمام خون‌ها قبل از استفاده برای انتقال به ویروس HIV آزمایش می‌شوند، انتقال ویروس از طریق انتقال خون به حداقل رسیده است.
انتقال از مادر به فرزند
انتقال ویروس از مادر باردار به نوزاد ممکن است در دوران قبل از تولد، در حین تولد یا حتی در دوران شیردهی رخ دهد.
آنچه باید در مورد بیماری ایدز بدانید. راههای انتقال
چگونه می‌توان از آلودگی به ویروس HIV محافظت کرد؟
جلوگیری از استفاده مشترک از سوزن‌های تزریقی
هرگز سوزن‌های تزریقی را با دیگران به اشتراک نگیرید.
روابط جنسی محافظت شده
بهترین راه برای جلوگیری از انتقال ویروس HIV عدم داشتن روابط جنسی با افراد ناشناس یا تست نشده است. در صورت داشتن روابط جنسی، استفاده از کاندوم می‌تواند کمک کننده باشد. اما باید توجه داشت که هیچ متداولی از نظر ویروس HIV صددرصد موثر نیست. همچنین، استفاده از کاندوم با مواد لوبریکانت Nonoxynol-9 توصیه نمی‌شود.
استفاده مشترک از اشیاء شخصی
از اشیاء شخصی مانند تیغ و مسواک به صورت مشترک استفاده نکنید.
چه زمانی ویروس HIV انتقال نمی‌یابد؟
انتقال ویروس HIV در موارد زیر غیرممکن است:
- از طریق تعریق، اشک، لباس، توالت، تلفن، و هم‌غذا شدن
- نیش حشرات و گاز گرفتگی حیوانات
- بوسیدن با دهان بسته
- انتقال خونی که از نظر ویروس HIV منفی شده باشد.
آنچه باید در مورد بیماری ایدز بدانید. راههای که انتقال نمی یابد
چگونه متوجه ابتلا به بیماری ایدز شد؟
با توجه به این که بسیاری از افراد مبتلا به ویروس HIV ظاهراً سالم هستند و علائم خاصی ندارند، تنها راه تشخیص معتبر برای ابتلا به این ویروس انجام تست‌های آزمایشگاهی است. در ایران، این تست‌ها توسط مراکز مشاوره بیماری‌های مقاربتی، مراکز بهداشتی و پزشکان متخصص انجام می‌شود. افرادی که احتمال انتقال ویروس را دارند، باید تست HIV را به صورت سالانه تکرار کنند.
چه افرادی باید به صورت سالانه تست HIV انجام دهند؟
- افراد معتاد به تزریق داروها یا استروئید
- افراد با روابط جنسی پرخطر
- افراد با روابط جنسی با افراد مبتلا به بیماری ایدز
- افراد با روابط جنسی با افرادی که شریک‌های جنسی متعدد دارند.
پیشنهاد
برای سایر افرادی که تا کنون تست HIV نداشته‌اند، تست حداقل یک بار در نظر گرفته می‌شود.
درمان و مراقبت از ویروس HIV
ویروس HIV بسیار جدی است، اما با پیشرفت درمان‌های آن، افراد مبتلا به این بیماری می‌توانند عمر طولانی‌تری داشته باشند و به زندگی سالم‌تری دست پیدا کنند. برای داشتن زندگی سالم‌تر، افراد مبتلا به ویروس HIV باید زیر نظر پزشک معالج قرار بگیرند، واکسیناسیون‌های مورد نیاز را دریافت کنند، مصرف مواد مخدر و دخانیات را ترک کنند، به استراحت کافی و تغذیه سالم توجه داشته باشند، و ورزش مناسب و منظم داشته باشند.
پایان
آیدز یک بیماری جدی است که نیاز به آگاهی عمومی دارد. اطلاعات درست و موثق در مورد روش‌های پیشگیری و تشخیص اهمیت زیادی دارد. با رعایت اصول بهداشتی و اطلاعات کافی، می‌توان از انتقال ویروس HIV جلوگیری کرد و افراد مبتلا به این ویروس می‌توانند زندگی سالم‌تری داشته باشند.
پرسش‌های متداول
- آیا ویروس HIV از طریق تعریق منتقل می‌شود؟
- خیر، ویروس HIV از طریق تعریق منتقل نمی‌شود.
- آیا استفاده از کاندوم مطمئن است؟
- استفاده از کاندوم می‌تواند کمک کننده باشد اما متاسفانه صددرصد موثر نیست.
- آیا انتقال ویروس HIV از طریق بوسیدن امکان‌پذیر است؟
- نه، ویروس HIV از طریق بوسیدن از فردی به فرد دیگر انتقال پیدا نمیکند .
- چه تست‌هایی برای تشخیص ویروس HIV وجود دارد؟
- تست‌های آزمایشگاهی از جمله تست‌های پلی‌مراز زنجیره‌ای (PCR) و تست‌های آزمایش خون جهت تشخیص ویروس HIV استفاده می‌شوند.
- چه کسانی باید به صورت منظم تست HIV انجام دهند؟
- افراد معتاد به تزریق داروها، افراد با روابط جنسی پرخطر، و افراد با روابط جنسی با افراد مبتلا به بیماری ایدز باید به صورت سالانه تست HIV انجام دهند.
- آیا ویروس HIV قابل درمان است؟
- همچنان درمانی مطابقت‌کننده وجود ندارد، اما درمان‌های ضد ویروسی موجود به کنترل و تسریع تشخیص بیماری و بهبود سلامت افراد مبتلا به ویروس HIV کمک می‌کنند.
